Khi tôi chia sẻ về những thành công của các nhà quản lý, các doanh nghiệp hay các bậc cha mẹ sau khi áp dụng tư duy linh hoạt do tôi đào tạo, tư vấn, huấn luyện, mọi người đáp lại bằng nhiều phản ứng khác nhau, trong đó có thể phân loại thành ba xu hướng chính như sau:
– Chân thành chúc mừng và vui với thành công mà người khác đạt được, suy nghĩ và chiêm nghiệm xem liệu mình có thể học được gì qua câu chuyện đó.
– Không phản ứng gì. Chuyện đó không liên tôi và tôi không quan tâm.
– Cảm thấy tức giận vô cớ. “Ôi dào, toàn lý thuyết suông, nghe cho vui chứ nhân viên của họ khác nhân viên của tôi, con họ khác con tôi. Họ làm được như thế vì họ có điều kiện thuận lợi, tôi không có được những thứ đó. Đừng nói với tôi những điều hay họ ấy, nó sẽ không xảy ra đâu.”
Nếu như người ở nhóm (2) thể hiện thái độ thờ ơ thì những người chọn thái độ (1) lại vui với thành công của người khác, đánh giá cao nỗ lực của họ, có suy nghĩ tích cực và cố gắng học hỏi để bản thân tiến bộ hơn mỗi ngày.
Cả hai trường hợp này đều khá dễ hiểu, nhưng trường hợp (3) thì lại phức tạp hơn. Những người chọn cách phản ứng như vậy có thể vì họ cảm thấy: Thành công của người khác nhắc nhở tôi về sự kém cỏi của bản thân. Tôi và họ đã có những nguồn lực và phương tiện gần như giống nhau, xuất phát điểm gần như tương đương, nhưng bây giờ họ đang dẫn trước tôi trong “cuộc đua”. Họ nhắc cho tôi nhớ tới sự lãng phí đáng xấu hổ về cơ hội, tài năng và nguồn lực của mình; đó là sự tức giận dành cho chính tôi, tôi thấy mình kém cỏi; tôi không vui khi kẻ khác có thành công còn tôi thì không, tôi phải tìm những lời tiêu cực để hạ thấp họ, làm cho họ tổn thương giúp tôi cân bằng tâm lý của mình.
Trong quá trình tiếp xúc và làm việc với nhiều người khác nhau, tôi thấy rằng hầu hết mọi người đều có cùng một mục tiêu. Cha mẹ nào cũng muốn con cái thành người tử tế, hiểu biết, hiếu nghĩa, tự tin, tự chủ, độc lập, muốn gia đình vui vẻ, hạnh phúc. Nhà quản lý nào cũng mong nhân viên làm việc tốt, hiệu quả cao, tự giác, có ý thức trong công việc… Dù ai cũng muốn những điều giống nhau như vậy nhưng không phải ai cũng muốn thay đổi bản thân mình, thay đổi cách mình sống, cách quản lý nhân viên, cách làm cha mẹ. Không phải ai cũng dám vứt bỏ những niềm tin thâm căn cố đế của mình để làm cha mẹ hay nhà quản lý tốt hơn. Họ muốn kết quả tốt hơn nhưng lại không muốn làm những việc khó để đạt được kết quả đó.
Và thế là nhiều người lựa chọn những con đường tắt: quản lý vi mô, cấm đoán, nếu không được kết quả như ý thì trừng phạt, mắng nhiếc và tiếp tục quản lý chặt chẽ hơn. Những việc đó có thể cho họ kết quả nhanh chóng như con cái hoặc nhân viên “ngoan” hơn, “nghe lời” hơn, “chăm chỉ” hơn… Nhưng thực ra cái giá họ phải trả cho những kết quả đó không hề nhỏ. Ngoài việc họ luôn phải dùng bạo lực, uy quyền, những thứ khiến họ không bao giờ cảm thấy hạnh phúc, thì con cái hoặc nhân viên của họ sẽ tìm cách chống đối ngầm, sẽ phá phách khi có thể, sẽ nói dối, giả vờ và “diễn” giỏi hơn để che giấu những gì mà họ không muốn nhìn thấy.
Nếu bạn thấy mình ở xu hướng thứ ba và bạn thực sự muốn hành động để có kết quả tốt hơn, đây là một số lời khuyên cho bạn:
Người duy nhất mà bạn nên cạnh tranh là chính bạn. Không có con sư tử nào đang đuổi theo bạn cả.
Bạn có toàn quyền kiểm soát hành động, suy nghĩ, niềm tin, giá trị và cảm xúc của mình. Khi thấy ai đó thành công hơn mình, hãy nghĩ, “Thật mừng vì cuối cùng cũng có ai đó đạt được điều họ mong muốn” hoặc “Họ đã đóng góp được điều gì đó có giá trị”.
Bạn cũng có thể sử dụng thành công của khác làm lợi thế cho mình. Hãy tìm hiểu xem yếu tố nào đã góp phần vào thành công đó: họ đã làm gì để con cái/nhân viên tốt hơn. Và hãy thử làm theo cách đó, điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm được nhiều thời gian đấy.
Cuối cùng, chúng ta nên hiểu rằng thành công không phải là những giá trị giả tạo đến từ sự giàu có, quyền lực hay danh vọng. Thành công thực sự là khi bạn được mọi người tôn trọng và ngưỡng mộ vì chính con người bạn. Đối với tôi, đó là loại thành công duy nhất đáng có và cũng là loại duy nhất khiến bạn hạnh phúc trong cuộc sống.
Và chúng ta cũng cần hiểu rằng đằng sau thành công của ai đó là những nỗ lực không ngừng nghỉ của chính họ. Vì vậy, đừng tiếc lời chúc mừng họ.
– Trích dẫn từ cuốn sách “Thế bây giờ mẹ muốn ‘cái giề’?” do Gamma Books phát hành
